Online in balans in crisistijd
Lieve ouders,
Een speciaal bericht voor jullie.
Herken je dat: nu we met z’n allen thuis zitten, het zoeken naar een nieuwe balans tussen het online en offline leven? Is best pittig hè. Vinden wij wel tenminste.
Hoe kun je dat nou het beste aanpakken? En welke tools kun je gebruiken om het leven een beetje normaal te houden voor onze kinderen? Hoe combineer je thuiswerken met thuisonderwijs? Op maandag 6 april was er een webinar, waarin ervaringen werden uitgewisseld en een aantal tips werd gegeven. Wij waren erbij (online natuurlijk ;)) en maakten een verslag voor je.
Online zijn in tijden van corona
In grote delen van de wereld zijn ouders en kinderen thuis. Hoe kunnen we structuur in onze dagen aanbrengen, hoe combineren we thuisonderwijs, thuiswerken, ons huishouden… en dat allemaal tijdens een crisis?
Balans
Allereerst is het belangrijk om na te denken over een balans. Is er nog een goede balans mogelijk tussen schermtijd en offlinetijd? Of moeten we dat even loslaten met z’n allen? Tijdens deze lockdown zijn we met z’n allen veel meer online dan normaal gesproken. Tiffany Shlain ervaart binnen haar gezin veel stress, en gaat bewust nog steeds elke week een hele dag offline met haar hele gezin. Haar dochters (16 en 10) doen mee. Elke zaterdag is het hele gezin offline. Ze spreken elkaar, ze ervaren verbinding op die dag, en het geeft structuur aan de week.
Op de andere dagen laat ze de regels over schermtijd wat meer los. Ze houdt wel vast aan bepaalde regels: ’s ochtends niet meteen naar het nieuws kijken (want dan begint de dag vol stress en zorgen). Tijdens het eten: geen scherm. Tegelijk ziet ze wel dat online communicatie nu een soort ‘lifeline’ is geworden: je hebt het hard nodig om in contact te blijven met familie, vrienden, collega’s.
Meer dan ooit online met z’n allen
Janell Burney Hofmann ziet ook het verschil met andere tijden van crisis in de wereld (de financiële bijvoorbeeld, of natuurrampen): we zijn nog nooit zoveel online geweest met z’n allen als nu. Dus er is een crisis, en je leest er ook nog eens elke dag alles over: nieuws van over de hele wereld komt ons huis binnen.
Kunnen we ons aanpassen aan deze moeilijke tijd? Kunnen we ook evalueren wat wel en wat niet goed werkt tijdens deze tijd? Hoe bewaak je een gevoel van balans? Haar kinderen zijn 12, 14, 15, 17, en 20: en ze hebben alle vijf online-onderwijs, houden online contact met hun vrienden, maar ook hun vermaak, spelletjes en creativiteit vindt vaak online plaats.
Als moeder denkt ze na over: hoe kunnen we wel grenzen blijven stellen. En hoe blijven we in gesprek over deze grenzen.
Wat de crisis ons laat zien
Deze coronacrisis is een bijzondere. Want we mogen elkaar niet meer aanraken, en we mogen elkaar niet meer zien. Ineens realiseren veel mensen zich dat ze behoefte hebben aan echt contact. Niet via de telefoon, niet via de chat. Echt contact, waarbij je een arm om iemand heen kan slaan, waarbij je iemands non-verbale communicatie kan lezen, waarbij je tussen de regels door kan lezen, puur omdat je in elkaars buurt bent. Misschien is dit wel heel leerzaam, en gaan we straks terug naar een puurdere vorm. Blijven de smartphones eindelijk in de jaszak tijdens een etentje en kiezen we een avondje met vrienden in plaats van een avond scrollen op social media.
Parental control
Parental control is software waarmee je bijvoorbeeld schermtijd kan instellen voor je kind, of bepaalde sites kan dichtzetten. Kan parental control helpen in deze crisis? Bijvoorbeeld om je kinderen te beschermen tegen al het negatieve nieuws? Parental control kan echt helpen. Zolang je maar goed beseft:
- Het kan nooit mijn opvoeding vervangen. Ieder kind is anders, en heeft andere behoeften, andere leermomenten, andere valkuilen. Daarom alleen al is een opvoeding op maat onmisbaar, iets wat technologie nooit kan opvangen.
- Jij als ouder blijft het belangrijkste voorbeeld. Dus dat waarvan je tegen je kind zegt dat het niet handig is, dat moet je zelf ook niet doen! Want ze kijken naar jou, ze kijken hoe jij met je smartphone omgaat en wat jij op je laptop doet.
Slecht nieuws
Onze kinderen krijgen erg veel nieuws binnen deze dagen. Ze horen de gesprekken van volwassenen. Ze zien van alles langskomen op het journaal, op social media en op nieuwssites. Het is belangrijk je kind te helpen al deze informatie te verwerken.
En ook: grijp dit moment aan om te laten zien dat je altijd kritisch moet zijn op dingen die je online ziet. Waar komt dit nieuws vandaan? Is het betrouwbaar
Daarnaast kun je ook oefenen met filteren. Wil je echt alles lezen over corona? Waarom, waar helpt dat jou bij?
Je kan een soort nieuwsteam vormen met elkaar om het nieuws goed te bespreken. Vergeet niet dat het vooral voor jonge kinderen, maar tegelijk voor ons allemaal, een heel spannende tijd is. We moeten voor elkaar zorgen, en we moeten ook voor onszelf zorgen. Dat ‘voor jezelf zorgen’, kun je goed meenemen in gesprekken. Hoe voel je je als je het nieuws leest? Is het goed om je steeds zorgen te maken? Of kan het helpen om te proberen het weer een beetje los te laten. Hoe zorg je ervoor dat je je goed blijft voelen in een crisis?
Zonder wekker
Voordeel van de crisis (advies van de broer van Tiffany Shlain, die dokter is): je kunt zonder wekkers leven. Wij zijn de enige soort in de natuur die geforceerd wakker wordt elke dag. Het is heel goed voor je immuunsysteem om zonder wekker wakker te worden. Veel mensen slapen nu misschien eindelijk genoeg door deze lockdown…
Daarnaast helpt het echt om niet meteen te beginnen met je smartphone. Omdat je veel nieuws tot je krijgt dat stress oplevert. Dus begin de dag rustig, geef jezelf in ieder geval die start elke dag.
Rituelen en structuur
Het helpt om je kinderen toch een gevoel van veiligheid te geven, ook al is de wereld nog zo onzeker.
- Breng structuur aan in de dagen en in de weken.
- Besteedt extra tijd en aandacht aan elkaar. Samen spelen, samen naar buiten, extra voorlezen en extra knuffelen.
- Je kunt online ook leuke spelletjes doen. Daar heeft je kind vast wel leuke voorbeelden van, en anders kun je samen op zoek.
Een vriendje of vriendinnetje…
Hoe zit het met tieners die een vriend of vriendin hebben en elkaar nu niet kunnen zien? Hoe zorgen we ervoor dat ze niet de bocht uitvliegen en bijvoorbeeld toch seksuele beelden gaan uitwisselen?
Het is belangrijk om er voor je kind te zijn. Als je zoon of dochter zijn verkering mist, dan is het makkelijk om te zeggen: nou ja, vervelend, maar er zijn zoveel mensen ziek, er is zoveel armoede, dat van jou is niet zo belangrijk, het is maar een kalverliefde, enzovoort. Maar ho eens even, jouw kind heeft ook recht op zijn eigen verdriet. Erken dat, en geef daar ruimte voor.
Daarnaast kun je met elkaar bespreken: alles wat je online zet, blijft altijd online staan. Ook tijdens een lockdown. Het is moeilijk dat je elkaar nu niet in het echt kan zien, maar de risico’s zijn hetzelfde als in ‘normale’ tijden: wat je online zet, blijft online.
Hier is ook weer het belangrijkste: blijf met elkaar in gesprek.
Samen veilig online
Spreek je met elkaar regels af – en sta ervoor open deze regels met regelmaat te bespreken en aan te passen. Je woont nu eenmaal met meerdere mensen in een huis – mensen die allemaal hun eigen behoeften hebben. Als je afspreekt dat regels altijd weer te bespreken zijn, hou je het gesprek open.
Nog een goeie tip: reageer niet te snel en te fel als iemand in je gezin een fout maakt. Denk even na en hou het gesprek steeds rustig en redelijk. Jongeren ervaren veel stress door de lockdown, en jongeren maken net als volwassenen ook gewoon fouten. Dat is oké. Geef daar ook ruimte voor. Bij jongeren is de prefrontale cortex nog niet volledig ontwikkeld. Dit deel van de hersenen helpt om lange termijn gevolgen van je acties te overwegen. Daar kunnen we jongeren dus goed bij helpen.
Privacy – apps als Zoom
Veilig online: dat is opletten wat je doet. Dat is je privacy bewaken. Dat is risico’s herkennen en daarnaar handelen.
Let daarom ook op met de middelen die je nu gebruikt om te communiceren. Zoom is bijvoorbeeld een programma dat specifiek in deze webinar wordt genoemd. Tiffany Shlain is zelf gehackt tijdens een zoomgesprek over veilig internet. Ineens vulde het scherm zich met porno en gewelddadige beelden. Dit heet: een zoombomb. Denk daarom goed na voor je zomaar een programma gebruikt. In Zoom zijn ook opties om het gesprek te beveiligen, het is zeker de moeite waard dat even uit te zoeken voor je een programma gebruikt.
En ook: heb je een gesprek op Zoom, Teams of Skype: let goed op met het maken van screenshots. Als er andere mensen op te zien zijn, mag je die niet zomaar delen. Vraag eerst toestemming aan iedereen die erop te zien is.
Schermtijd - Schermgebruik
Nog even terug naar schermtijd: Balkam, Hofmann en Shlain spreken liever van schermgebruik. Je kunt het zo zien: je hebt per dag een bepaalde tijd nodig om buiten te zijn. Je hebt tijd nodig om contact te hebben met anderen. Je hebt tijd nodig om te leren, te eten, te slapen. Je hebt tijd nodig om verbinding te maken met de mensen in je huis. Voor een aantal van deze activiteiten heb je een scherm nodig. Voor een aantal juist niet!
Kijk met elkaar naar wat je nodig hebt om je zowel fysiek als mentaal gezond te voelen.
Het kan zijn dat je bijvoorbeeld veel te veel focust op het nieuws. Dat betekent niet dat je meteen minder tijd op een scherm moet doorbrengen. Het kan ook betekenen dat je je scherm anders moet gebruiken. Kijk naar wat je helpt, waar je blij van wordt, waar je je geliefd en verbonden door voelt.
En ook: af en toe uit de bocht vliegen is normaal. Je eet ook wel eens te veel chips of paaseitjes: zolang dat niet elke dag gebeurt, is er niet meteen iets ergs aan de hand. Het kan zijn dat je net wat extra ontspanning nodig hebt, om even te ontsnappen aan de werkelijkheid, die momenteel vol zorgen en onzekerheden is. Dat is oké. Geef elkaar daar ook wat ruimte voor.
Mooie afsluiter: we doen allemaal ons best. Ons doel is niet perfect te zijn. Ons doel is goed voor elkaar te zorgen, en goed voor onszelf te zorgen.
We hopen dat je hier wat aan hebt. Of denk er nog eens over na. En: houd vol!
Lieve groet,
Nelleke
Wil je je kinderen in ieder geval beschermen tegen porno en geweld: met een Kliksafe verbinding worden deze dingen standaard gefilterd. Wel zo’n fijn idee! Bekijk hier al onze verbindingen.
Over de webinar over online balans en veiligheid:
Op maandag 6 april had Stephen Balkam (directeur van Family Online Safety Institute) een onlinegesprek over de uitdagingen en kansen van het digitale ouderschap in deze tijd van crisis. Hij sprak met Janell Burney Hofmann (auteur van het boek iRules) en Tiffany Shlain (auteur van het boek 24/6: the power of unplugging one day a week). Bekijk de Webinar.
Reageren?