Censuur in Nederland
Internet staat bekend om haar vrijheid. Iedereen kan ongelimiteerd zijn of haar mening ergens op een site zetten of via Facebook of Twitter kenbaar maken.
Dat heeft ook schaduwkanten. Zoals in een eerder blog over nepnieuws al werd geschreven, moet je sommige informatie met een korreltje of zelfs hele scheppen zout nemen. Ook kunnen er via internet oproepen gedaan worden die mensen aanzetten tot haat of geweld. De overheid maakt zich zorgen over deze ontwikkelingen. Dat is de reden dat er nu gekeken wordt naar mogelijkheden om grenzen te stellen aan de vrijheid die we tot op heden gewoon waren.
Volgens sommige mensen is dat censuur. Maar is dat zo? Laten we er eens in duiken.
Wat is censuur precies?
Het woord censuur betekent volgens het dikke woordenboek: "toezicht op voor publicatie bestemde teksten, films, voorstellingen enz.". Wikipedia vult de betekenis wat aan en zegt dat het de macht is van de staat, een andere controlerende macht, een bepaalde groepering of bepaalde individuen om informatie achter te houden.
Een andere, meer juridische omschrijving zegt dat het gaat om “een beperking van de vrijheid van meningsuiting”. Die beperking bestaat dan bijvoorbeeld uit het dwingen van de schrijver om zijn tekst te wijzigen of straffen opleggen aan degene die (in jouw ogen onjuiste) informatie publiceert. En daar wordt dan aan toegevoegd: "Algemeen in dictaturen" (Lycaeus Juridisch Woordenboek).
Dictaturen: de overheid bepaald
Dat laatste is een interessante opmerking. Het klopt dat overheden in dictaturen bepaald niet blij zijn met de “vrijheid blijheid” mogelijkheden van internet. Dat is de reden dat landen als bijvoorbeeld China, Noord-Korea of Iran, maar ook Turkije met enige regelmaat ingrijpen in de informatiestroom. Censureren dus.
In Noord-Korea hebben de inwoners sowieso geen internet, maar een soort “intranet” waarop alleen door de overheid goedgekeurde informatie te vinden is. De Chinese overheid heeft naast haar bekende stenen muur ook een internet “firewall” gebouwd en controleert streng wat er in- en uitgaat. Ze regelt ook wat men op internet kan vinden via zoekmachines. Informatie die de overheid niet zint, wordt niet getoond.
Zo beschouwd, bevinden we ons in een heel bedenkelijk gezelschap als we gaan overwegen om de informatie op internet te gaan reguleren.
Pornofilter
Kliksafe biedt haar gebruikers een internetfilter aan. Is dat dan ook censuur?
Hoewel de gebruikte techniek zeker enige gelijkenis vertoont, is dit toch iets anders. Het klopt dat Kliksafe informatie van het internet blokkeert – maar dat wordt slechts gedaan op verzoek van de klant. Als jij geen porno wilt kunnen zien in je huis, dan halen wij dat er voor je uit. Dat is een dienst. Het is geen verplichting, als je het toch wil zien - dan kan dat (dan neem je gewoon een abonnement bij een andere internetprovider).
Is er censuur in Nederland? Een overheidsfilter?
Even terug naar de ontwikkelingen op dit moment van het overheidsfilter: zoals gezegd, zijn het niet de meest fijne partijen die op dit moment al ingrijpen in de informatiestroom op internet. Toch wordt hier momenteel door onze overheid serieus over nagedacht. Het idee is om een soort keurmerk te geven aan sites met betrouwbare informatie. Maar wie bepaalt wat betrouwbaar is? Is nieuws dat de overheid onwelgevallig is, zomaar onbetrouwbaar? En moet de overheid dat dan weghouden bij het volk? Adolf Hitler stelde in 1933 Joseph Goebbels aan met precies dezelfde taak. We weten waar dit toe heeft geleid. Laten we hopen dat de Nederlandse overheid niet voor deze verleiding zwicht…
Reageren?