Wat is Safeguarding? 

Heel wat scholen die met Kliksafe Class werken, maken automatisch ook gebruik van Safeguarding. Maar de vele mogelijkheden van Safeguarding zijn nog niet bij iedereen bekend. Daarom laten we in deze blog zien wat Safeguarding voor uw school kan betekenen.

Wat is Safeguarding?

Safeguarding is een tool die u inzicht geeft in het online klimaat van uw school: het geeft een beeld van het zoek- en surfgedrag van uw leerlingen. Als u het goed gebruikt, kunt u er belangrijke informatie uithalen.

Safeguarding werkt met zeven thema’s (Engelstalig):

• Abuse (misbruik (van kinderen));
• Adult (18+ materiaal, pornografie, seksualiteit);
• Bullying (pesten, zelfbeschadiging);
• Criminalactivity (wapens, drugs, geweld, criminele activiteiten);
• Radicalisation (terrorisme, intolerantie);
• Substance abuse (verdovendemiddelen);
• Suïcide (zelfmoord, zelfbeschadiging).

Als een leerling een website bezoekt die binnen één van deze thema’s valt, maakt Safeguarding daarvan een melding. Deze melding kan direct worden verstuurd naar de contactpersoon binnen de school, maar u kunt ze ook per dag/week/maand laten versturen. Standaard wordt de melding direct verstuurd.

Niet elke melding vraagt direct om actie. Bijvoorbeeld: u kunt een melding krijgen dat er een site bezocht is, die binnen een thema valt. Een informatieve website over drugs kan een toegestane website zijn, toch zal Safeguarding een melding maken. Daar is bewust voor gekozen, zodat de school al het surfgedrag kan monitoren (ook zonder dat iemand geblokkeerd wordt).

2. Waarschuwingslevels

Onder de zeven thema’s vallen categorieën. Elke categorie heeft een bepaald waarschuwingslevel:

• Danger (gevaarlijk/rood);
• Caution (waarschuwing/oranje);
• Advisory (informatief/blauw).

Het ene thema kan een categorie Danger noemen, en binnen een ander thema kan het Advisory zijn. Het systeem zelf maakt een beoordeling op basis van zoektermen en websites.

3. Ons advies

Kliksafe adviseert basisscholen om bij een incident direct een melding te laten versturen. Zo kunt u gelijk kijken of en hoe u het gaat oppakken. Daarnaast bepaalt uw school naar wie deze meldingen gaan: naar één of meerdere personen binnen de school, of bijvoorbeeld naar de bovenschoolse ICT-er. Tip: wij kunnen per school een overzicht maken van de mailadressen die de meldingen ontvangen.

4. Wat moet u doen bij een melding?

Het is belangrijk dat degene die de meldingen ontvangt, weet wat hij/zij ermee moet doen. Het gaat om de interpretatie van een melding. Een belangrijke regel is: ga niet gelijk over tot actie. Je maakt een overweging welke actie op dat moment het beste past bij de situatie.

Houd bij het beoordelen van een melding in het achterhoofd: 

• Klopt de categorisering: hoort de website of zoekwoord in de categorie die wordt aangegeven? Bij twijfel, zet de melding door naar Kliksafe.
• Het waarschuwingslevel is een technisch mechanisme, en een eerste indicatie. Uiteindelijk moet een mens beoordelen welk level er bij een melding hoort.
• Een melding wordt gekoppeld aan een gebruikers- of groepsaccount. Maar het kan altijd zijn dat een leerling onder het account van een ander werkt.
• Een leerling kan een typefout maken, per ongeluk een website aanklikken of 'onder water' een website oproepen, bijvoorbeeld reclame. Een leerling hoeft zich er daarom niet bewust van te zijn dat hij of zij op de melding heeft gezocht of de website heeft geopend.

5. Wat is belangrijk bij een melding?

Enkele voorbeelden: de school ontvangt een melding op het moment dat er bewust grenzen worden opgezocht op het gebied van porno. Of een leerling zoekt expliciet naar info over het plegen van zelfmoord. Zulke meldingen zijn een signaal voor de school: er is iets aan de hand dat om actie vraagt!

Bespreek online-meldingen met de leerkracht van de betreffende leerling, en kijk wat hij/zij offline ervaart. Als de docent het gedrag herkent bij de leerling, dan kunnen er vervolgstappen gezet worden. In andere gevallen is het goed om bij een melding er rekening mee te houden dat het ook om andere leerlingen kan gaan, dan in de melding staat. Toch blijkt vaak dat wat er online gebeurt, niet veel verschilt met wat offline plaatsvindt. Juist door deze twee werelden met elkaar te verbinden, kunnen ze elkaar versterken in het begeleiden van de leerlingen en het verbeteren van het schoolklimaat.

 6. Voor de liefhebber: voorbeelden beoordeling 

1a: Rood-Self Harm-Danger (blokkeren en rapporteren): Alles wat beschrijvingen biedt om zelfmoord te plegen; zoals overdoses, expliciete zelfmoordpillen. Dit hoeven kinderen niet te zien.
1b: Rood-Suïcide-Danger (alleen rapporteren): Alles wat wel heel serieus genomen moet worden, maar wat ook informatief opgezocht kan worden in combinatie met andere woorden, zoals ‘jezelf snijden’ en ‘verhanging’.
2: Oranje-Suïcide-Caution: Zaken als ongelukkig in jezelf zijn, depressief e.d. Dingen die aanleiding kunnen geven tot zelfmoord, maar die ook als een onschuldige zoekterm naar info gebruikt kunnen worden.
3: Blauw-Suïcide-Advice: Vooral zaken als ‘informatie over 113’, ‘hulp chat’ waarbij het meest waarschijnlijk is dat het gebruikt wordt voor informatie, maar in combinatie met andere meldingen kan aanduiden dat er wel degelijk wat aan de hand is. Denk bijvoorbeeld aan iemand die zoekt op Ophangen en op 113, de combinatie van deze twee meldingen (Oranje en Blauw) maakt wel dat je de zoekterm ophangen koppelt aan zelfmoord. Maar ook als er van een kind bekend is dat er zorgen zijn, kan dit extra informatie zijn.