Breek met je telefoon - hoe doorbreek ik mijn schermgedrag?
Waarom is het moeilijk om te breken met je scherm? Hoe vaak je ook...
“Gezond met je scherm”, is het thema van de Week van de Mediawijsheid van 2025. Gun het je kind om niet vastgeplakt te zitten aan het scherm. Gun het je kind om voornamelijk te ontwikkelen in de echte wereld en daar te ontdekken hoe fijn het is om samen te spelen en creatief of actief aan de slag te gaan. Als mediagebruik dat gedrag aanmoedigt, kun je het met recht ‘gezond mediagebruik’ noemen. Maar welke keuzes maak je dan? Vijf alternatieven voor oneindig swipen en schermstaren.
Als je kinderen schermtijd geeft, is de kans groot dat ze op zoek gaan naar games of filmpjes. Want die bieden een heel makkelijke en snelle ontspanning. Gamen en kijken kosten nauwelijks energie en ze bieden in ieder geval leuke afleiding. Maar stilzitten en ‘consumeren’ kun je moeilijk ‘gezond mediagebruik’ noemen. Ze kunnen zelfs een negatieve invloed hebben op het spelen van je kind. Kinderen kunnen de echte wereld saai gaan vinden, in vergelijking met wat ze op het scherm zien langskomen. Zodra de schermtijd op is, slaat dan de verveling toe. Ze kunnen zichzelf niet goed meer vermaken offline. En ze kunnen ontmoedigd raken omdat hobby’s en vrijetijdsbestedingen in de echte wereld wél energie kosten.
Gun het je kind dus, om niet vastgeplakt te zitten aan het scherm. Gun het je kind om voornamelijk te ontwikkelen in de echte wereld en daar te ontdekken hoe fijn het is om samen te spelen en creatief of actief aan de slag te gaan. Als mediagebruik dat gedrag aanmoedigt, kun je het met recht ‘gezond mediagebruik’ noemen. Vijf voorbeelden daarvan.
Ga op zoek naar apps die je kind helpen om creatief te zijn in de echte wereld. Van online een kleurplaat inkleuren leer je niet veel, maar met een app als Leer offline tekenen of Bloemen en planten tekenen kan je kind zomaar een nieuwe hobby ontdekken. Ook met Origami voor kinderen of Leer doe-het-zelf ambachten spoor je kinderen aan om met papier, hout of wol aan de slag te gaan in de echte wereld. En dan zijn er natuurlijk nog de bakfilmpjes en de online recepten. Met ook nog eens een lekker resultaat.
Jawel, ze bestaan echt: apps die kinderen juist naar buiten sturen. Doe aan Geocatching en ga samen via de app op zoek naar de schat die buiten verstopt ligt. Onderweg kun je via ObsIdentify ontdekken welke dieren je ziet en zelfs challenges met elkaar houden om binnen een bepaalde tijd een aantal insecten te vinden. Via Merlin Bird ID kun je ontdekken welke vogel je hoort zingen en het is ook mogelijk om paddenstoelen te determineren of dierensporen te herkennen. Is het al donker geworden buiten? Ga op zoek naar een donkere plek om samen de sterrenhemel te bekijken. Gebruik SkyGuide of Star Walk 2 Plus om veel te leren over planeten en de ruimte.
Hoe zag jouw dorp eruit in 1850? Topotijdreis laat het je zien. De kinderapp Weather legt met animaties uit hoe regen, tornado’s en orkanen ontstaan. Via Canon van Nederland leer je alles over de geschiedenis van ons land. En hoe mooi is het als kinderen deze kennis daarna verwerken in een digitale poster of in een Prezi of PowerPoint-presentatie? Jongeren zullen meer geïnteresseerd zijn in kennis over de wereld en over kunst, cultuur en maatschappij. Zij kunnen terecht bij Ted Talks en podcasts.
Met behulp van apps kunnen kinderen ook iets leren in de fysieke wereld. Er zijn muziekapps om te leren pianospelen of je kunt oefenen met componeren. Gaan jullie op vakantie naar het buitenland? DuoLingo leert kinderen om zich verstaanbaar te maken tijdens de reis. Of laat hen oefenen met gebarentaal – wie weet kunnen ze daar nog eens iemand mee helpen later. Houd je kind meer van techniek en technologie? Tinkercad is een platform om veel te leren over coderen en over elektronica-kringlopen. Ook kunnen kinderen er een 3D ontwerp maken, dat daarna geprint kan worden met een 3D-printer. Helaas is het platform wel in het Engels, maar door het intuïtieve gebruik hoeft dat geen grote barrière te zijn.
Sommige ouders schaffen bewust een Nintendo Switch aan, voor een gezondere en sportievere schermtijd. Bij de Nintendo Sport Games gebruiken kinderen een controller, de Joy-Con, om daarmee te zwaaien, te sturen en te smashen in de games die ze spelen. Nog mooier is het als apps of websites juist een aanzetje geven om buiten aan de slag te gaan. Laat je kind kort inspiratie opdoen over elastieken en springtouwen online, en stuur ze daarna naar buiten. Of laat je kind een fietsroute plannen via een online routeplanner of een fietsknopen-app, die jullie daarna natuurlijk echt gaan fietsen. Tot 31 december 2025 wordt ook de leuke app Vossenstreken ondersteund, met wandelroutes vol opdrachten voor kinderen. Ook op de Routemaker app kun je zoeken naar speurtochten in de natuur. Gezond, gezonder, gezondst mediagebruik dus!
NB Alle genoemde apps zijn vetgemaakt, en kun je downloaden in de App Store of Play Store.
#Week van de Mediawijsheid
Wij doen mee aan de Week van de Mediawijsheid van 7 t/m 14 november 2025. Het thema is ‘Gezond met je scherm’. Daarom publiceren wij deze week een serie blogs over gezond schermgebruik. Tip: kijk ook eens op kijkevenecht.nl.
Geef een reactie