Phubbing: zo beïnvloedt jouw mobiel je kind

Wat is phubbing?

Phubbing komt uit het Engels. Het is een samentrekking van phone (telefoon), en snubbing, wat negeren/afwijzen betekent. Dus doordat je bezig bent met je telefoon, wijs je iemand af.

In deze blog over phubbing, richten we ons -omdat het de week van de Mediawijsheid is- op de mediaopvoeding van kinderen, en dus op ouders. Phubbing is het gedrag van ouders of opvoeders met hun telefoon. En dan met name dit: je negeert iemand (je kind) doordat je met je telefoon bezig bent. Tijdens een gesprek of moment met je kind, op je telefoon éven dit of éven dat doen. De aandacht voor je kind is weg.

Rolmodel van opvoeders

Als ouder of opvoeder ben je het belangrijkste rolmodel voor je kind. Kinderen horen wat jij allemaal zegt, maar belangrijker: ze zien alles wat je doet – en wat je niet doet. Jij bent hun voorbeeld. Pittig wel, als je daar even over nadenkt. Je kind ziet en voelt precies wat voor jou belangrijk is. Is dat je relatie, met je partner, met je kind? Of eist de telefoon je meeste aandacht op?

Peter Nikken, van Jeugd en Media, toont in het onderzoek ‘Monitor Mediagebruik 7-12 jaar’ dat ouders het ontzettend moeilijk vinden om rolmodel te zijn. Zij hebben zelf namelijk óók moeite met het schermpje. Kijk eens bewust om je heen: je ziet bijna geen mensen zonder schermpje voor hun neus. En dat zijn echt geen kinderen, nee, allemaal volwassenen. Op het perron en in de trein, in restaurants, in de winkel, op de fiets, op de bank – je ziet overal mensen gebogen over hun telefoon. Dat is wat onze kinderen ook zien. Dus wat leren zij van kleins af aan: een telefoon is iets héél belangrijks, dat moet wel iets geweldigs zijn. En niet dat al die mensen verkeerde dingen doen, dat is het nu juist. We doen met z’n allen allemaal legitieme dingen, appjes over de gezondheid van je ouders, appgroepen van school, je afspraken, een recept, het nieuws, hoe laat gaat de trein, (t)huiswerk, kijken hoe het met die nieuwe puppy van je vriendin is, en wat al niet meer.

Wat is het effect van phubbing op je kind?

Al dat gestaar naar je scherm is niet zonder gevolgen. Je kind ziet het. En wat kunnen de gevolgen zijn voor je kind?

Als jij praat met je kind, en ondertussen op je telefoon zit, dan laat je zien: die telefoon is nu even belangrijker. Je kind voelt zich afgewezen. Terwijl kinderen juist veel aandacht en bevestiging nodig hebben. Zeker als ze klein zijn, dan is het de hele dag mama dit en mama dat. Maar als mama constant druk is met haar telefoon, dan laat zij steeds zien: ik hou wel veel van je, maar ik hou ook heel veel van mijn telefoon. Ook kan je kind een negatief zelfbeeld ontwikkelen, omdat het (onbewust) denkt: ik ben niet de moeite waard om naar te luisteren, ik ben onbelangrijk. Dat kan de emotionele ontwikkeling van je belemmeren, of de band met je kind schaden. Je hebt geen interactie met je kind als je op je scherm kijkt. Je ziet de blik in die ogen niet, en daarmee mis je belangrijke signalen.

Jouw kind ook een phubber?

Als je kind groter is, en zelf een telefoon heeft, zal het misschien als compensatie ook zijn telefoon pakken – als jij niet naar hem luistert, maar op je scherm kijkt. Je moet er niet raar van opkijken als je kind dat vanuit huis de telefoon als norm heeft meegekregen, geen goede balans kan vinden tussen schermtijd en buiten spelen, lezen, of wat dan ook. Grote kans dat je kind hetzelfde gedrag gaat vertonen als het zelf een telefoon heeft; je hebt het ze al die tijd voorgedaan. Voor hen is het acceptabel gedrag.

Hoe doorbreek je je phubbing gedrag?

In de eerste plaats: elke ouder wil het goed doen. Maar keer op keer blijkt: mediaopvoeding is echt moeilijk. Toch kun je als ouder of opvoeder al vrij simpel dingen veranderen:

• Verdeel je schermtijd. Neem jezelf voor als je kind uit school komt, je telefoon uit het zicht te leggen. En bij het naar bed brengen enzo.
• Zet je telefoon op stil. Heb ik ook gedaan: en het is echt een verademing. (Zo bescherm je jezelf ook tegen die continue prikkels.) Zorg dat je gebeld kan worden, maar voor de rest kunnen al je geluiden uit. Toch?
• Zet notificaties uit van onbelangrijke apps.
• Plan je eigen schermtijd in als je kind er niet bij is. Oftewel, pak je telefoon alleen als je kind er niet bij is. Probéér het in elk geval.
• Wees je bewust van je eigen gedrag, laat zien dat je zelf ook grenzen stelt.
• Zie de telefoon als een waardevolle hulp. Gebruik dus de technologie, maar laat je telefoon niet domineren.
• Verval je weer in je oude patroon; begin gewoon opnieuw met je goede voornemens.

Gebruik een app

Zie je het echt helemáál niet zitten om je schermgebruik te veranderen? Dan kun je ook nog een app nemen. Die kan je telefoon tijdelijk blokkeren. Weet je zeker dat je schermvrije tijd hebt. Tip: Qustodio is een app, die jou hierbij kan helpen.

Geen phubbing meer

De monitor mediagebruik 7-12 jaar zegt: gezond schermgebruik begint thuis.  Je leert je kind van jongs af aan dingen. Praten, fietsen, opruimen, beleefd zijn. Daarom: leer je kind, ja beter nog: laat zien wat een goede balans is tussen schermgebruik en offlinetijd. Stop met phubbing. Moeilijk? Ja. De moeite waard? JA.

Heb jij goeie tips? Deel ze in de comments.

Bronnen
https://netwerkmediawijsheid.nl/onderzoek/monitor-mediagebruik-7-12-jaar/
Webinar: Gezond schermgebruik begint thuis van Netwerk Mediawijsheid

# Week van de Mediawijsheid
Wij doen mee aan de Week van de Mediawijsheid van 7 t/m 14 november 2025. Het thema is ‘Gezond met je scherm’. Daarom publiceren wij deze week een serie blogs over gezond schermgebruik. Tip: kijk ook eens op kijkevenecht.nl.