Je opent Facebook en je tijdlijn stroomt vol: de dochter van een vriendin springt voor het eerst van de hoge duikplank, een buurjongetje heeft zwemles en een meisje uit de buurt won een turnwedstrijd. Je klikt op ‘vind ik leuk’, en scrollt verder. Maar… wat als iemand anders deze foto’s voorbij ziet komen? Iemand die misschien wel heel andere bedoelingen heeft met zulke afbeeldingen? En hebben de afgebeelde kinderen hier eigenlijk zelf iets over te zeggen?
Recht op afbeelding
Iedereen heeft het recht om zelf te beslissen of een foto, genomen in een private ruimte, waar hij of zij duidelijk herkenbaar op staat, openbaar wordt gemaakt. Voordat een foto wordt geplaatst, moet degene die de foto verspreidt eerst toestemming hebben van de betrokken persoon. In openbare ruimtes is het echter wel toegestaan foto’s van mensen te maken, en ook om deze zondermeer te publiceren zolang het maar onder het kopje ‘nieuwsvoorziening’ valt. Als mensen er herkenbaar op staan, kúnnen zij protest aantekenen. Dit kan wanneer er een ‘redelijk belang’ wordt geschaad. Bijvoorbeeld omdat de privacy is geschonden, iemand belachelijk op de foto staat of de afbeelding gebruikt wordt in een reclame voor iets waar hij of zij helemaal niet achter staat.
Veel mensen zijn zich hier niet van bewust. En veel kinderen al helemaal niet. Praat hierover met je tieners: leer ze dat ze niet zomaar foto’s van vrienden online mogen plaatsen. En dat ze het recht hebben om zelf te bepalen of een foto van henzelf online wordt gezet. Zolang een kind minderjarig is, is er officieel zelfs toestemming nodig van de wettelijke vertegenwoordigers van het kind. Maar: ook hiervoor zijn de regels in openbare ruimtes weer ruim. Wel wordt de privacy van kinderen door rechters serieus genomen, en heeft een protest dus meer kans dan bij volwassenen.
Je hoeft van je eigen kinderen geen toestemming te krijgen voor je een foto online zet, maar misschien is het best goed om dat toch te overleggen. Zodat ze leren dat ze daar iets over te zeggen hebben, en leren bewust om te gaan met het online plaatsen van afbeeldingen.
Het gebruik van je foto door derden
Plaats je een schattige foto van je kind online, kom je hem een paar weken later ineens overal tegen! Bij blogs over allerlei kind gerelateerde onderwerpen, bij reclames, etc. Als jij een foto op internet plaatst, heeft niemand zomaar het recht deze foto te gebruiken. Maar het is wel naïef om er vanuit te gaan dat dit dan ook niet zal gebeuren. Alleen de tekst ‘all rights reserved’ erbij zetten, is niet voldoende. Vooral op Facebook zijn de regels tricky: Facebook mag jouw foto’s en filmpjes gebruiken voor bijvoorbeeld advertenties, en Facebook mag jouw materiaal ook zonder jouw toestemming doorverkopen aan derden. En als dat gebeurt, ben je de controle kwijt. Als je een afbeelding op Facebook plaatst, ga je akkoord met deze voorwaarden – dus denk twee keer na voor je iets plaatst waar je kind herkenbaar op staat! Dezelfde voorwaarden gelden overigens voor Instagram… Kijk zorgvuldig naar wat je plaatst en wees je bewust van de risico’s. Wil je niet dat jouw foto gebruikt wordt door wie dan ook? Geef je foto’s een watermerk mee. Er zijn verschillende fotobewerkingsprogramma’s waar je dit kan doen.
Andere bedoelingen
Het is over het algemeen heel geaccepteerd om foto’s van je kinderen op het strand op facebook te zetten. Maar: het openbaar ministerie waarschuwt hiervoor. Pedofielen speuren het internet af naar, voor hen, interessante foto’s. Die ze vervolgens om kunnen bouwen naar pornografische afbeeldingen…
Veilig omgaan met online foto’s
- Bekijk eens of je de privacy-instellingen van Facebook en Instagram nog strenger kan instellen;
- Foto’s waar je kind (bijna) bloot opstaat, of in strakke sportkleding: niet verspreiden. Niet via social media als Facebook en Instagram, ook niet via Whatsapp. Deze beelden kun je beter voor jezelf houden, het idee dat ze in verkeerde handen terechtkomen, is afschuwelijk;
- Bedenk of je de foto die je wil plaatsen ook aan een willekeurige voorbijganger zou laten zien. Als dit niet het geval is, plaats hem dan ook niet op social media;
- Als je toch graag iets wil delen waar je kinderen op staan: probeer een originele foto te maken waar de gezichten van je kinderen niet herkenbaar op te zien zijn. Meteen een leuke uitdaging ;)
- Is er toch een foto online gekomen, waar jij niet achter staat: neem contact op met de site zelf, en geef aan dat je geen toestemming hebt gegeven voor het plaatsen van deze foto.
Gebruikte bronnen: www.childfocus.be www.veiliginternetten.nl www.nos.nl www.mamazoektuit.nl www.vrouw.nl
Reageren?