“Mijn foto’s staan op een datingsite?” - Catfishing en identiteitsfraude

Misbruik van mijn foto’s

Stel je voor… een kennis belt je en zegt: ‘Ik kwam jouw foto tegen op een datingsite!’.

Op een datingsite

“Ik ben een keer een tijdje ingeschreven geweest op een datingsite. Natuurlijk had ik ook een mooi profiel opgesteld en daar een paar foto’s aan gehangen. Op een gegeven moment ging ik van de site af. En dan denk je dat het daarmee klaar is.
Een poos daarna attendeerde een bekende, die daar nog wel ingeschreven stond, me op een profiel waarbij twee van mijn foto’s werden gebruikt. Omdat ik geen lid meer was, kon ik niet eens zelf kijken. Dus had die ‘bekende’ er een screenshot van gemaakt en naar me opgestuurd. Dan denk je toch echt even dat je het verkeerd ziet. Dat is zo’n moment dat je je realiseert dat internet eigenlijk ook best link is. Na contact met de beheerders van de datingsite is het profiel van deze persoon verwijderd. En daarmee was het afgehandeld. Maar: zo kan het dus gaan. Ik heb geen idee of de foto’s nog voor andere dingen zijn gebruikt. Persoonlijk heb ik er gelukkig geen hinder van ondervonden. Het had anders kunnen aflopen als die persoon zich had misdragen naar andere daters. Dan was ik daar waarschijnlijk op aangesproken.”

Een typisch geval van identiteitsfraude. Wat is identiteit precies? Er zijn verschillende betekenissen. De bekendste invulling die aan het begrip wordt gegeven, is iemands persoonlijke identiteit. Het kan daarbij gaan over de officiële gegevens van een persoon (naam, adres, geboortedatum), maar ook zijn of haar karakter en het beeld dat anderen van diegene hebben, maken deel uit van de persoonlijke identiteit*. Een identiteit zegt dus wie of wat jij bent.

Identiteit op internet

Met de komst van internet is er een nieuw soort identiteit: een online identiteit. Denk hierbij aan een profiel op social mediasites zoals Facebook, Snapchat en Instagram, maar dus ook aan datingsites. De meeste mensen zullen het liefst ‘zichzelf’ zijn – met hun eigen verhalen en foto’s. Soms komt het voor dat mensen onder een pseudoniem op internet bekend zijn – zij doen zich anders voor dan dat ze zijn. In de meeste gevallen is dit vrij onschuldig en hebben die mensen daar een reden voor. Zij halen bijvoorbeeld een willekeurig plaatje van internet om zich te identificeren. Dat is op zich niet erg. Vervelender wordt het als diegene een foto van een ander persoon gebruikt.

Ben jij degene die je zegt te zijn?

Op internet kan je makkelijk met mensen in contact komen. Wat je wel overal kan tegenkomen, zijn ‘nepprofielen’. Veel voorkomend is het gebruiken van een andere leeftijd of woonplaats. Er zijn mensen die dit doen omdat ze niet willen dat mensen weten waar ze wonen. Bij de meeste social media kan je die informatie ook uitzetten in de privacy-instellingen. Ik raad iedereen aan die instellingen eens te controleren, om er zeker van te zijn dat niet de hele wereld jou kan zien. Denk aan het tonen van je profielfoto op Facebook. Die staat standaard op openbaar en is dus zichtbaar voor iedereen op internet.

Helaas zijn er ook mensen die zich bewust voordoen als een ander, door een foto van iemand anders te gebruiken. Hierdoor kan je behoorlijk op het verkeerde been worden gezet. Dat dit ook tot serieuze problemen en zelfs tot de dood kan leiden, zie je in dit schokkende filmpje. Elkaar gevonden via een datingsite, een meisje van 16 en jongen van 18. Alleen is de jongen in het echt geen 18, maar een veel oudere man met heel verkeerde bedoelingen. Hun date werd haar fataal.

Identiteitsfraude

Identiteitsfraude of catfishing wil zeggen dat iemand op een slinkse manier persoonlijke gegevens verwerft van iemand anders (identiteitsdiefstal), om zich dan geloofwaardig voor te doen als deze persoon. Hiermee kan hij slachtoffers op lichten. Dit heet datingfraude Daarnaast kan hij toegang verwerven tot computersystemen, vormen van elektronische dienstverlening en betaal- en creditcardrekeningen.**

Er zijn verschillende manieren waarop jouw identiteit te ‘stelen’ is. De volgende manieren worden vaak gebruikt:

• Identiteitsfraude via verkoopsites (verkopers zijn actief met valse gegevens);