Waar is iedereen? Over het gebruiken van locatievoorzieningen.
Soms wil je graag weten waar iemand is. Spelen de kinderen nog in de buurt of zijn ze nu vlakbij die drukke rondweg? Loopt mijn hond netjes zelf zijn eigen uitlaatrondje of is hij achter een kat aan het bos in verdwenen? Staat mijn auto nog op zijn parkeerplaats of is hij nu onderweg naar een andere set kentekenplaten? Zomaar een paar voorbeelden waarbij locatiedata handig zijn. Een paar jaar geleden was dit erg duur, maar nu zit het standaard in een smartphone en zijn er allerlei apparaten te koop die ook hun locatie door kunnen geven. Heeft dit alleen maar voordelen of moet je ook ergens op letten? Laten we er eens naar kijken.
Handig toch!
Het kan erg handig zijn om op basis van jouw locatie dingen mogelijk te maken. Je rijdt de auto de oprit op en het hek gaat open. Dat geeft je het gevoel van een warm welkom. Helemaal als op dat moment ook nog de lampen aan gaan en er verse koffie wordt gezet. Als je ook een goed camerabewakingssysteem hebt, kan dit voor extra veiligheid zorgen, zonder dat het meteen veel geld hoeft te kosten. Sommige garages zorgen ervoor dat als een auto meegenomen wordt voor een proefrit, precies zichtbaar is waar het voertuig zich bevindt. De politie maakt ook van deze mogelijkheden gebruik met het inzetten van lokfietsen. Zo zijn er veel voorbeelden die we om ons heen zien. Een van mijn zoons gebruikt bijvoorbeeld een horloge met GPS er in om zijn sportprestaties goed bij te houden, want in het leger is een topconditie vereist.
Oeps, dat wisten we niet..
Maar soms zitten er onbedoelde mogelijkheden in de locatievoorzieningen. Mogelijkheden waardoor de fabrikant verrast wordt, maar jij als gebruiker ook. Wat bijvoorbeeld als jouw concurrenten bij een lokale hardloopwedstrijd kunnen zien hoe het met jouw training gaat? Of de locatie van een geheime legerbasis wordt zichtbaar door de hardlooproutes van militairen die daar gelegerd zijn? Welk grasveld in de buurt wordt het meest gebruikt om te hardlopen en de honden uit te laten (oei, foute combinatie)? Veel applicaties kunnen informatie lekken waar leuke patronen in te ontdekken zijn.
Hoe weet een app waar je bent?
Er zijn verschillende mogelijkheden om te traceren waar iemand is. Dit kan bijvoorbeeld met je IP-adres. Op het moment dat je een internetverbinding hebt, heb je ook een IP-adres. Dit is niet heel precies en je weet alleen iets over de regio waar iemand ongeveer is (Zo, wat deed jij in…?). Jouw smartphone kan met de locatievoorziening veel nauwkeuriger weten waar je bent. Je telefoon doet dit op basis van de informatie van het telefonienetwerk en de verzamelde data over wifi netwerken in je omgeving. Als je vervolgens je GPS ook nog aanzet is de nauwkeurigheid weer veel groter. Voor deze laatste twee stappen moet je trouwens wel zelf toestemming geven om de locatie met een app te delen.
Een bekend voorbeeld is de fitness app Strava, waar je een heatmap kunt bekijken. Dat is een kaartje waarop je precies kunt zien waar veel activiteiten (met Strava) plaatsvinden. Binnen Strava is er een optie om je privacy instellingen aan te passen. Velen vergeten dit of vinden het niet belangrijk. Op die manier is bijvoorbeeld vrij snel te vinden waar de Russische onderzeeërs in onderhoud zijn. Je kijkt in de buurt van Moermansk naar een vliegveldje wat niet bij de stad ligt. Je volgt de wegen naar een haven in de buurt en je ziet waar veel getraind wordt met hardlopen. En dan kijk je een beetje in de buurt waar Strava opeens niet meer gebruikt wordt (want we gaan ervan uit dat je op een Marinewerf geen gegevens mag delen). Ook de locatie van Minusma in Mali is zo snel te vinden. Zo zie je dat je niet zomaar overal sporen moet achterlaten, maar dat ook in het niet achterlaten van sporen al dingen te ontdekken zijn. Strava zorgt er sinds kort voor dat gegevens na een maand gewist worden om bijvoorbeeld militaire geheimen minder snel prijs te geven.
Maar mij maakt het niets uit dat ze weten waar ik vaak loop…
Prima, iedereen mag ook de cijfers van je pincode wel weten maar niet de volgorde. Toch? Het risico zit hem vooral in het combineren van gegevens. Uit het grotere plaatje ontstaat dan een verband, wat wij mensen niet zomaar zien. Juist door data te combineren, door allerlei gegevens samen te voegen en daar weer slimme dingen mee te doen, komt er opeens nieuwe informatie naar boven. Soms leuk, soms wat minder handig. Daarom moet je altijd opletten wat je doet en wat je deelt.
Reageren?