Er zijn van die woorden die je met enige regelmaat tegenkomt op internet, zonder precies te weten wat ze nu betekenen. Het woord “scam” is er zo eentje. Er bestaat ook een gewoon Nederlands woord voor, namelijk “oplichterij”. Volgens de Dikke van Dale betekent “oplichten” dat je door bedrog iemand geld afhandig maakt. Dat is dan ook het doel van internet-scam.
In deze blog willen we iets vertellen over vormen van oplichterij op internet die wij vaak voorbij zien komen – en waar we onze klanten ook actief tegen proberen te beschermen!
De meeste internet-scam komt bij je binnen in de vorm van een e-mail. In die mail word je ofwel uitgenodigd om op die mail te reageren, ofwel word je verwezen naar een website. In beide gevallen probeert de afzender jouw geld te pakken te krijgen door je een (uiteraard vals) aanbod te doen. Van beide vormen van scam geven we hieronder voorbeelden.
Nigeriaanse scam
In een ander blog werd al een keer verwezen naar een van de oudste vormen van scam op internet, namelijk de “Nigeriaanse scam”. In deze (meest Engelstalige) e-mails wordt aan de ontvanger een grote som geld beloofd. De afzender nodigt je uit om te reageren op de mail als je interesse hebt. In het vervolg van de correspondentie zal het er altijd op uitdraaien dat jij geld moet gaan overmaken. Het laat zich raden dat er nooit iets zal worden teruggestort – alleen keer op keer gevraagd. Vergis je niet: veel mensen zijn heel wat geld kwijtgeraakt aan deze vorm van oplichting!
Omdat er niet wordt verwezen naar een website, kan Kliksafe dit soort e-mails alleen onderscheppen op de mailserver (door het spamfilter). Dat gebeurt ook in grote aantallen – maar de afzenders zijn slim en weten hun mail zo op te stellen, dat ze niet kunnen worden herkend als spam. Wees dus altijd voorzichtig als er Engelstalige mail van vreemde afzenders binnenkomt.
Afpersing
Een recente vorm van scam is een mail die tot doel heeft de ontvanger af te persen.
In deze mail wordt beweerd dat jouw pc of telefoon werd gehackt en dat de hackers hebben geconstateerd dat je pornosites hebt bezocht. Sterker nog: via de camera hebben ze jou gefilmd terwijl je naar de pornosites keek (althans – dat beweren ze). Er wordt gedreigd de informatie en de beelden op internet te zetten als je niet betaalt (liefst in Bitcoins). Als “bewijs” dat jouw computer inderdaad werd gehackt, sturen ze soms persoonlijke gegevens mee zoals je 06-nummer of zelfs een wachtwoord. Dat laatste is dan veelal afkomstig uit een oud databaselek, zoals bijvoorbeeld plaatsvond bij LinkedIn of Yahoo. De enige juiste manier om hier mee om te gaan, is de mail domweg te negeren en weg te gooien. Lees in deze blog alles over afpersmail.
Waardebonnen en 06-nummers
Er zijn meer vormen van scam – sommige minder doorzichtig dan de Nigeriaanse methode. Eentje die we de laatste jaren veel zien, is een mail waarin een cadeaubon wordt beloofd van een bekende winkel of bekend merk, bijvoorbeeld Albert Heijn, HEMA, Kruidvat, Philips, Lego etc.
Je wordt uitgenodigd om op een link te klikken. Doe je dat, dan word je een interessant aanbod gedaan: door een paar vragen te beantwoorden, kan je de bon of de prijs toegestuurd krijgen.
Als je goed kijkt, kom je echter tot de ontdekking dat je een duur 0900-nummer moet bellen om verder te gaan. In heel kleine lettertjes staat soms op de site dat de vragenlijst meer dan 100 vragen kan bevatten en tot wel 50 minuten kan duren. Oftewel: je krijgt een telefoonrekening van wel 45 euro. Je zult er niet onderuit komen om deze te betalen. En het beloofde artikel of de waardebon krijg je nooit.
Omdat deze vorm van oplichting via een website gaat, kan Kliksafe deze blokkeren. Klanten van Kliksafe krijgen dan ook dit scherm in beeld:
Scam herkennen
Om scam te herkennen, moet je je eigen ogen en verstand gebruiken – er staat nergens een grote waarschuwing. Uiteindelijk gaat het er bij scam altijd om dat iemand probeert om geld van jou te krijgen. Het patroon dat je meestal ziet, is dat jij altijd eerst geld moet gaan uitgeven. Dat kan direct zijn door over te maken naar een bankrekening, maar ook wat meer “verborgen”, door jou naar een duur 06-nummer te laten bellen.
Als je een e-mail onder ogen krijgt met een interessant aanbod, is het belangrijk je deze vraag te stellen: waarom zou een wildvreemd persoon of een bedrijf zomaar geld aan mij willen geven? –hetzij contant, hetzij in de vorm van een flinke waardebon….
En als je een mail krijgt waarin wordt beweerd dat je pc of telefoon werd gehackt, is de kans dat dit echt zo is, vrijwel nihil. Maar twijfel je, neem dan gerust contact op met onze helpdesk.
Scam spam of Phishing?
Naast scam e-mails, zijn er nog andere bekende vormen van nep mails. Lees verder over de verschillen tussen scam, spam en phishing.
Meer informatie over de hier beschreven vormen van scam vind je op:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nigeriaanse_oplichting
https://opgelicht.avrotros.nl/alerts/item/laat-je-niet-misleiden-door-online-afpersing-via-e-mail/
https://www.consumentenbond.nl/veilig-internetten/nep-winacties
Reageren?