Wat is stalkerware?

Stalkerware is hardware of een softwareprogramma, die een stalker gebruikt om te kijken waar je bent en wat je doet. Een stalker is iemand die je volgt en in de gaten houdt. Die op een vervelende manier inbreuk maakt op je privacy, of je zelfs bedreigt. We leggen in deze blog uit wat stalkerware is, hoe je stalkerware op je Android of iPhone herkent, welke gratis apps ervoor zijn, en hoe je het kunt voorkomen.

Hoe is stalkerware ontstaan?

Stalken is iets van alle tijden. Maar met de komst van internet zagen stalkers natuurlijk ook allerlei nieuwe mogelijkheden. Inmiddels is er heel wat software beschikbaar voor stalkers. Nu mensen massaal en continu een telefoon op zak hebben, is stalkerware zeer interessant geworden voor stalkers. Door het installeren van een stalker app is het steeds makkelijker om iemand te volgen.

Welke stalkerware is er zoal?

Er zijn gewone, legale tools die worden misbruikt om te stalken. Denk aan legitieme locatietrackers, zoals een Airtag of smarttag. Die kan je in je koffer stoppen, zodat je altijd weet waar je koffer is. Of in je portemonnee of aan je sleutelbos. Maar zo’n tag kun je ook heel goed misbruiken, door hem stiekem in een zijvakje van de tas van je vriendin te doen, of in een auto achter te laten. Daarmee kun je iemand perfect volgen. Er zijn ook gratis apps die worden gebruikt door stalkers. Apple heeft de app ‘Zoek mijn vrienden’. Daarmee kan je bijvoorbeeld in de gaten houden waar je partner is. Ook is er inmiddels speciale en professionele stalkerware of spionagesoftware (zo wordt het ook wel genoemd) beschikbaar. Met die software, meestal een app, kan de stalker alles van je zien. Waar je bent, hij kan zelfs door je foto’s bladeren, en je WhatsApp-berichten lezen.

Hoe werkt stalkerware?

Als je stalkerware bij iemand wil installeren, moet je zorgen dat je in dat apparaat kunt komen. Vaak zijn stalkers bekenden, een ex of iemand uit je vrienden- of kennissenkring, die dus al wel iets (of heel veel) van je weten. Het liefst heeft de stalker toegang tot je telefoon, die heb je tenslotte het meest bij je.  

Een stalkerapp die op je telefoon is geïnstalleerd, communiceert met een server (soort hoofdcomputer). De app geeft door aan de server: welke foto’s heb je gemaakt, en op welke locaties kom je allemaal? De stalker krijgt al die berichten binnen van de server en kan zo precies zien wat jij doet, zegt en waar je bent.

Een voorbeeld van stalkerware

Op de site van SafetyNed lees je het verhaal van een moeder die met haar zoontje Milan naar een opvanghuis vluchtte, om aan haar gewelddadige man te ontkomen. Milan had een knuffelbeer van papa gekregen, die natuurlijk meeging. Op enig moment stond papa echter voor de deur. Milan en zijn moeder verhuisden naar een andere opvang, maar ook daar verscheen na een tijdje de vader. Wat bleek? In de knuffelbeer zat een GPS tracker met een microfoon verstopt, waardoor de vader precies wist waar ze waren!

Hoe weet ik of ik stalkerware op mijn telefoon heb?

• Het is heel lastig om stalker apps te herkennen. Daarom is het sowieso goed om je apps af en toe allemaal door te lopen en indien nodig te verwijderen.
• Als de batterij van je telefoon erg snel leeg is, kan dat een signaal zijn.
• Je telefoon kan heel traag worden.
• Het kan zijn dat je meer data verbruikt. Als er allerlei gegevens worden verstuurd vanaf jouw telefoon, kan dat hard gaan.
• Wat helemaal verdacht is: als je een antivirus op je telefoon had, en die ineens uitgeschakeld is.

Hoe kan ik stalkerware verwijderen?

• De makkelijkste manier is je telefoon resetten, terug naar de fabrieksinstellingen.
• Of een hele nieuwe telefoon kopen, dan weet je 100% zeker dat je ervan af bent.
• Minder rigoureus is alle apps doorlopen en apps die je niet herkent, verwijderen.

Hoe kun je stalkerware voorkomen?

• Vergrendel standaard je telefoon. Een ander moet niet in jouw telefoon kunnen.
• Zorg dat je apparaten up-to-date zijn. Installeer altijd updates.
• Wil je helemaal safe zijn, houd je telefoon dan altijd bij je. Ligt hij ergens onbewaakt, dan kan iemand proberen hem te unlocken.
• Wees alert op verdachte berichten. Van de pakketdienst, of DHL bijvoorbeeld. Kan ook van een stalker zijn. ‘Klik hier’ en er wordt wat geïnstalleerd…
• Installeer niet klakkeloos apps, maar weet wat je doet.
• Geef apps geen toegang tot allerlei dingen die nergens op slaan, dat kan een risico zijn. Check bij het installeren, waar de app allemaal toegang toe wil.
• Zet je telefoon regelmatig uit. Niet de vliegtuigstand, maar echt uit en dan weer aan.
• Verander het wachtwoord van je iCloud of Google-account met regelmaat.

Helpt anti-virussoftware tegen stalkerware?

Zeker. Fabrikanten weten heel goed wat stalkerware is, dus die weten ook wat ze moeten blokkeren. Zorg dat op al je apparaten een virusscanner staat. Op een iPhone bijvoorbeeld kun je alleen installeren wat uit de App Store komt. Die wordt enorm goed gecontroleerd. Zolang je daaruit installeert, loop je weinig gevaar. Daar hoef je dus geen antivirus op te installeren. Daarnaast is het heel belangrijk dat je de iCloud met tweefactor-authenticatie beveiligt. Dan krijg je namelijk een melding als er iemand probeert in te loggen.

Op een Android is er wel antivirus mogelijk, die blokkeert stalkerware en brengt jou op de hoogte als er een nieuwe app is geïnstalleerd.

Vraag hulp!

Denk jij dat je stalkerware op je telefoon hebt? Dan kun je terecht bij SafetyNed. SafetyNed biedt hulp aan slachtoffers.

Welke stalkerware is er?

TheTruthSpy is een bekend voorbeeld van stalkerware. Deze app heeft meerdere namen, zoals Copy9, MxSpy, iSpyoo, SecondClone, TheSpyApp, ExactSpy, GuestSpy en FoneTracker.